"Deșteaptă-te, române!" (say: desh-TYAP-tə-teh roh-MIH-neh, meaning "Wake up, Romanians!") is the national anthem of Romania. In the past, it has also been the national anthem of Moldova. This song has been Romania's national anthem since 1990;[1][2] in the past, Romania had used five other anthems under different governments.
The name of this song was first "Un răsunet" (meaning "An echo"). The words of the song was written by a poet from the region of Transylvania named Andrei Mureșanu during the Wallachian Revolution of 1848. Later that same year, it was published in a Romanian magazine.[1] After hearing about the poem, a composer from the region of Wallachia named Anton Pann made a melody for it. The author Andrei Mureșanu later chose this music for his poem after he asked a church singer named Gheorghe Ucenescu to sing a melody that would fit for his song many times.[3]
It was sung for the first time in the city of Brașov during the liberal and nationalist revolt, then right after, it became the revolutionary anthem of Romania at the time.[2]
Deșteaptă-te, române, din somnul cel de moarte, În care te-adânciră barbarii de tirani! Acum ori niciodată, croiește-ți altă soarte, La care să se-nchine și cruzii tăi dușmani.
Acum ori niciodată să dăm dovezi la lume Că-n aste mâni mai curge un sânge de roman, Și că-n a noastre piepturi păstrăm cu fală-un nume Triumfător în lupte, un nume de Traian!
Înalță-ți lata frunte și caută-n giur de tine,
Cum stau ca brazi în munte voinici sute de mii;
Un glas ei mai așteaptă și sar ca lupi în stâne,
Bătrâni, bărbați, juni, tineri, din munți și din câmpii! Priviți, mărețe umbre, Mihai, Ștefan, Corvine, Româna națiune,[a] ai voștri strănepoți, Cu brațele armate, cu focul vostru-n vine, „Viața-n libertate ori moarte!“ strigă toți.
Pre voi vă nimiciră a pizmei răutate
Și oarba neunire la Milcov și Carpați!
Dar noi, pătrunși la suflet de sfânta libertate,
Jurăm că vom da mâna, să fim pururea frați!
O mamă văduvită de la Mihai cel Mare
Pretinde de la fii-și azi mână d-ajutori,
Și blastămă cu lacrămi în ochi pe orișicare,
În astfel de pericul s-ar face vânzători!
De fulgere să piară, de trăsnet și pucioasă,
Oricare s-ar retrage din gloriosul loc,
Când patria sau mama, cu inima duioasă,
Va cere ca să trecem prin sabie și foc!
N-ajunse iataganul barbarei semilune,
A cărui plăgi fatale și azi le mai simțim;
Acum se vâră cnuta în vetrele străbune,
Dar martor ne e Domnul că vii nu o primim!
N-ajunse despotismul cu-ntreaga lui orbie,
Al cărui jug din seculi ca vitele-l purtăm;
Acum se-ncearcă cruzii, în oarba lor trufie,
Să ne răpească limba, dar morți numai o dăm!
Români din patru unghiuri, acum ori niciodată
Uniți-vă în cuget, uniți-vă-n simțiri!
Strigați în lumea largă că Dunărea-i furată
Prin intrigă și silă, viclene uneltiri! Preoți, cu crucea-n frunte căci oastea e creștină, Deviza-i libertate și scopul ei preasfânt. Murim mai bine-n luptă, cu glorie deplină, Decât să fim sclavi iarăși în vechiul nost'pământ![7][8][9]
Дештяптэ-те, ромыне, дин сомнул чел де моарте, Ын каре те-адынчирэ барбарий де тирань, Акум орь ничодатэ кроеште-ць алтэ соарте, Ла каре сэ се-нкине ши крузий тэй душмань. Акум орь ничодатэ сэ дэм довезь ын луме Кэ-н асте мынь май курӂе ун сынӂе де роман, Ши кэ-н а ноастре пиептурь пэстрэм ку фалэ-ун нуме Триумфэтор ын лупте, ун нуме де Траян.
Ыналцэ-ць лата фрунте ши каутэ-н ӂур де тине,
Кум стау ка бразь ын мунте войничь суте де мий;
Ун глас ей май аштяптэ ши сар ка лупь ын стыне,
Бэтрынь, бэрбаць, жунь, тинерь, дин мунць ши дин кымпий! Привиць, мэреце умбре, Михай, Штефан, Корвине, Ла патрия Ромыне, ай воштри стрэнепоць, Ку брацеле армате, ку фокул востру-н вине, "Виацэ-н либертате орь моарте" стригэ тоць.
Пре вой вэ нимичирэ а пизмей рэутате
Ши оарба неунире ла Милков ши Карпаць!
Дар ной, пэтруншь ла суфлет де сфынта либертате,
Журэм кэ вом да мына, сэ фим пуруря фраць!
О мамэ вэдувитэ де ла Михай чел Маре
Претинде де ла фий-ши азь мынэ д-ажуторь,
Ши бластэмэ ку лакрэмь ын окь пе оришикаре,
Ын астфел де перикул с-ар фаче вынзэторь!
Де фулӂере сэ пярэ, де трэснет ши пучоасэ,
Орикаре с-ар ретраӂе дин глориосул лок,
Кынд патрия сау мама, ку инима дуиоасэ,
Ва чере ка сэ тречем прин сабие ши фок!
Н-ажунсе ятаганул барбарей семилуне,
А кэруй плэӂь фатале ши азь ле май симцим;
Акум се вырэ кнута ын ветреле стрэбуне,
Дар мартор не е Домнул кэ вий ну о примим!
Н-ажунсе деспотисмул ку-нтряга луй орбие,
Ал кэруй жуг дин секуль ка вителе-л пуртэм;
Акум се-нчяркэ крузий, ын оарба лор труфие,
Сэ не рэпяскэ лимба, дар морць нумай о дэм!
Ромынь дин патру унгиурь, акум орь ничодатэ
Уници-вэ ын куӂет, уници-вэ-н симцирь!
Стригаць ын лумя ларгэ кэ Дунэря-й фуратэ
Прин интригэ ши силэ, виклене унелтирь! Преоць ку кручя-н фрунте, кэчь оастя е крештинэ, Девиза-й либертате ши скопул ей прясфынт. Мурим май бине-н луптэ, ку глорие деплинэ, Декыт сэ фим склавь ярэшь ын векиул ност’ пэмынт!code: mo is deprecated
דישטיאפטטי, רומיני, דין סומנול צ׳יל די מוארטי, אין קארי טיאדינצ׳ירה בארבאריי די טיראני! אקום אור ניצ׳ודאטה, קרוײישטיצי אלטה סוארטי, לה קארי סה סינקיני שי קרוזיי טאי דושמאני.
אקום אור ניצ׳ודאטה סה דם דוװיזי אין/לה לומי קן אסטי מין מאי קורג׳י און סינג׳י די רומאן, ישי קן א נואסטרי פיץײיפטורי פסטרם קו פאלון נומה טריאומפטור אין לופטי, און נומי די טראיאן!
אינאלצצי לאטה פרונטי שי קאוטן ג׳ור די טיני
קום סטאו קה בראזי אין מונטי װויניצ׳ סוטי די מיי;
און גלאס איי מאי אשטיאפטה שי סאר קה לופי אין סטיני,
בטריני, ברבאצי, ז׳וני, טינירי, דין מונצי שי דין קימפיי!
פריװיצי, מריצי אומברי, מיכאי, שטיפאן, קורװיני, לה פאטרייה רומינה (רומינה נאציאוני), אי װושטרי סטרניפוצי, קו בראצילי ארמאטי, קו פוקול װוסטרון װיני, ״װײאצאן ליבירטאטי אור מוארטי״ סטריגה טוצי.
פרי װוי װה נימיצ׳ירה א פיזמיי רוטאַטי
שי וארבה ניאונירי לה מילקוב שי קארפאצי!
דאר מוי, פטרונשי לה סופליט די סבינטה ליבירטאטה,
ז׳ורם קה װום דה מינה, סה פים פורוריה פראצי!
או מאמה װדוװיטה די לה מיכאי צ׳יל מארי
פריטינדי די לה פיי שי אזי מינה דאז׳וטורי,
שי בלאסטמה קו לאקרמי אין אוקי פי אורישיקארי,
אין אסטפיל די פיריקול סאר פאצ׳י װינזטורי!
די פולג׳ירי סה פיארה, די טרסניט שי פוצ׳ואסה,
אוריקארי סאר ריטראג׳י דין גלוריוסול לוק.
קינד פאטרייה סו מאמה, קו אינימה דויואסה,
װה צ׳ירי קה סה טריצ׳ים פרין סאביי שי פוק!
נאז׳נסי יאטאנאנול בארבאריי סימילוני,
א קרוי פלג׳ פאטאלי שי אזי לי מאי סימצים;
אקום סי װירה קנוטה אין װיטרילי סטרבוני,
דאר מארטור ני אי דומנול קה װיי נו א פרימים!
נאז׳נסי דיעספוטיסמול קונטריאגה לוי אורביי,
אל קרוי ז׳וג דין סיקולי קה װיטיליל פורטם;
אקום סינצ׳ארקה קרוזיי, אין וארבה לור טרופיי,
סה ני רפיאסקה לימבה, דאר מורצי נומאי או דם!
רומיני דין פאטרו אונגיורי, אקום ואר ניצ׳ודאטה
אוניציװה איו קוג׳יט, אוניציװן סימצירי!
סטריגאצי אין לומיה לארגה קה דונריה אי פוראטה
פרין אינטריגה שי סילה, װיקליני אונילטירי!
פריאוצי, קו קרוצ׳אן פרונטי קצ׳ ואסטיה אי קרישטינה, דיװיזה אי ליבירטאטי שי סקופול איי פריאסבינט. מורים מאי בינין לופטה, קו גלוריי דיפלינה, דיקיט סה פים סקלאװי יארשי אין װיקיול נוסט פמינט![12]
Awaken thee, Romanians, wake up from thy deathly trance
Into which thou wert sucked by tyrannic barbarians.
Thee awaiteth a new fate, now or never is the chance
To caustic shame and chagrin put all thine enemies.
Now or never let us prove our traditions to the world
That through our veins still floweth the blood of the Roman;
Within our minds and essence a name we highly applaud,
Triumphant in war we are, for the name of Trajan.
Behold, marvelous shadows: Michael, Stephen, Corvinus,
The Romanian nation, thy children are fearless.
With weapons armed in thy hands, thy hearts fervid and aflame,
"Live in liberty or death," we all clamour to fame.
O Priests, rise thy cross holy, for this army is Christian,
Our motto is liberty blessed with sacred mission.
Better to die in battle in utmost pride and glory,
Than to once again be slaves in our noble country.[13]
.png)
